İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE GENEL BAKIŞ GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE TANIMLAR

• İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ:
• İşyerlerinde, islerin yurutulmesi sırasında, cesitli nedenlerden kaynaklanan, sağlığa zararlı durumlardan korunmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel calısmalardır.
•  
• İŞ KAZASI
• Ulusal mevzuatımızda is kazası, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
• Kanununun 13. maddesinde tanımlanmıstır. Ancak bu tanım sadece hukuki bir tanım olup is
• sağlığı ve is guvenliği tanımında belirtilen onleme ve korunma amaclı teknik bir tanım
• değildir. Bu nedenle uluslararası iki kurulusun tanımları konunun teknik boyutu acısından
• onem arzetmektedir.
• Uluslararası Çalısma Örgütüne ( ILO) Göre;
• Onceden planlanmamıs, bilinmeyen ve kontrol altına alınamamıs olan etrafa zarar verebilecek
• nitelikteki olaydır.
• Dünya Sağlık Örgütüne (Who) Göre Đse;
• Onceden planlanmamıs coğu kisisel yaralanmalara makinelerin ve arac gereclerin zarara
• uğramasına, uretimin bir sure durmasına yol acan bir olaydır.
• İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI
• • Calşanların korunması
• • İşletmenin korunması
• • Üretim ve kalitenin artırılması
• Kazalar incelendiğinde bes temel nedenin arka arkaya dizilmesi sonucu meydana geldiği
• anlasılır. Bu bes temel faktore KAZA ZİNCİRİ denir

• Kaza Zinciri:
• 
• 1-İnsanın Tabiat şartları Karsısında Zayıflığı: Kazaların ilk temel sebebi
• 2-Kisisel Kusurlar: Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, onemsemezlik ve ihmal gibi
• 
  
• 3-Tehlikeli Hareket-Tehlikeli Durum
• 4-Kaza Olayı
• 5-Yaralanma (Zarar Veya Hasar) Bir kazanın kaza tanımındaki durumuna gelmesi icin YARALANMA (ZARAR VEYA HASAR) safhasının da bulunması gereklidir. Bu husus kaza zincirinin son halkasıdır.
•  
• İŞ GÜVENLİĞİ TEMEL PRENSİPLERİ
• 1-Tehlikeli Hareket Ve Tehlikeli Durumların Onlenmesi : Kaza zincirinin 3.halkası olan tehlikeli hareket ve tehlikeli durum zincirin en zayıf halkasıdır. is güvenliği sorumlularının ilk yapacağı is TEHLİKELİ HAREKET VE TEHLİKELİ DURUMLARI tespit ederek bunları ortadan kaldırmaya calısmalıdırlar.
• 2-İs kazalarının % 88’i tehlikeli hareketlerden, %10’u tehlikeli durumlardan, %2’si kaçınılmaz ve sebebi bilinmeyen) hareketlerden kaynaklanmaktadır.
• 
  
• Tehlikeli hareketler
• Emniyetsiz çalısma,                                                            Gereksiz hızlı çalısma,
• Emniyet donanımı kullanılmaz duruma sokma,                Tehlikeli yerlerde çalısma,
• Emniyetsiz yukleme, tasıma, istifleme,                            Emniyetsiz vaziyet alma,
• Alet ve makineleri tehlikeli sekilde kullanma,                 Kisisel koruyucuları kullanmamak
• Sasırma, kızgınlık, uzgunluk, telas, sakalasma vb.
•  
• Tehlikeli Durumlar :
• Uygun olmayan koruyucular                                              Koruyucusuz calısma
• Kusurlu alet, makine, techizat kullanma              Emniyetsiz yapılmıs alet ve makineler
• Yetersiz- bakımsız bina, alet ve makineler          Yetersiz ya da fazla aydınlatma
• Yetersiz havalandırma                                            Emniyetsiz yontem ve sartlar
•  
• 3-Kaza Sonucu Meydana Gelebilecek Zararın Buyukluğu Kestirilemez, Bu tamamen Tesaduflere Bağlıdır.
• Yapılan istatistikler, kazaların %50’sinin kolayca onlenebileceğini, %48’inin ancak etud ve metotlu bir calısma ile onlenebileceğini, % 2’sinin de onlenmesinin mumkun olamayacağını gostermistir.
•  
• 4-Ağır Yaralanma Yada Olumle Neticelenen Her Kazanın Temelinde 29 Uzuv Kayıplı Ve 300 Yaralanma Meydana Gelmeyen Olay Vardır. (1-29-300 Oranı)
• 1-29-300 kuralının onemli bir ozelliği; bir isletmede olabilecek kazalar hakkında onceden tahmin yapma olanağını sağlamasıdır.
•  
• 5-Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri :
• ¬ İşçinin bünyeden ve yaradılışından gelen sahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık)
• ¬ Bilgi ve ustalık yetersizliği
• ¬ Fiziki yetersizlik
• ¬ Uygunsuz mekanik kosullar ve fiziki cevre
•  
• 6-Kazalardan Korunma Metodu:
• A-MÜHENDİSLİK VE REVİZYON:
• * Tehlikeli Durumların Bilinmesi                * Tehlikeli Durumların Analizi
• * Tedbirlerin Alınması                                * Tedbirlerin Uygulanması
• * Gerekli Kontrollerin Sağlanması
•  
• B-İKNA VE TEŞVİK:
• *Eğitim ve Oğretim Calısmaları                 *Cesitli Yarısmaların Duzenlenmesi
• *Uyarı Levhaları ve Afisler                                   *Propaganda                         *Odullendirme/Ozendirme
• C-ERGONOMİDEN YARARLANMA:
• Yapılacak ise uygun isci temini ve calısanları biyolojik ozellikleri ile kabiliyetlerine gore
• makine, tesis ve aletleri gelistirmek seklinde ergonomi biliminin gerekleri yerine getirilmelidir.
• D-DİSİPLİN KURALLARI :
• İş guvenliğini sağlamada en son basvurulacak çözüm yolu disiplin tedbirlerine basvurulmasıdır.
•  
• 7-Kazalardan Korunma Yontemleri Đle Uretim, Maliyet, Kalite Kontrolu Metotları Benzerlik Ve Paralellik Arz Eder.
•  
• 8-İş Guvenliği İle İlgili Calısmalara, Konulacak Kurallara Ve Alınacak Tedbirlere Ust Duzey Yoneticileri Katılmalı Ve Sorumluluğa Ortak Olmalıdırlar.
•  
• 9-Formen, Ustabası Ve Benzeri Đlk Kademe Yoneticiler Kazalardan Korunmada En Önde Gelen Personeldir.
•  
• 10-İş Guvenliği Calısmalarına Yon Veren Đnsani Duyguların Yanında, İş Guvenliğinin Sağlanmasında İtici Rol Oynayan İki Mali Faktor Vardır.
• A- Guvenli bir isletmede uretim artıp maliyet dusecektir.
• B- Kazalarda meydana gelen zarar yapılan odemelerin yaklasık 5 ( bes) katı olacaktır.
•  
•