Kayıtlar
İş Güvenliği Sınavı Önemli Özet Bilgiler
+
İGU Sınavı Öncesi büyük faydası olacağını düşündüğümüz bazı -kısa notlar
Organik Kimyasallar 2'ye ayrılır ; Alifatik ve Aromatik.
+ Nitrobenzen alifatik halojendir.
+ Sülfirik asit inorganiktir.
+ Kimyasalların sınıflandırılmasında fiziksel ve sağlık zararları ve taşıma esasları 170 İLO sözleşmesi.
+ Kimyasalların özellikleri göz önünde bulundurularak sınıflandırma 177 İLO tavsiye kararı.
+ BM tarafından hazırlanan tehlikeli maddelerin taşınması ( UNRTDG ) 9 sınıfa ayrılmıştır.
+ Tehlikeli maddelerin karayolunda taşınması ADR.
+ Deride renk değişimine sebep olan kimyasallar ağır metallerdir.
+ Karbondioksit = boğucu ve yanmaz.
+ Metan = Boğucu ve patlayıcı
+ Karbonmonoksit = Zehirleyici ve patlayıcı
+ Endüstride boya imalatı ve soğutucu olarak amonyak kullanılır.
+ Benzen kan kanseri yapar.
+ Kanser oluşum süreci Latent dönemidir.
+ Doğalgaz havadan hafif, LPG ağırdır.
+ Hidrojen Klorür = tuz ruhu ,, Nitrik Asit = Kezzap
+ Asbestler 2 gruba ayrılır.Serpantin ve Amfibol. Amfibol çok tehlikeli.
+ Krizotil ( beyaz asbest ) serpantin grubu. Beyaz asbest en az tehlikelidir.
+ Kimyasalların bağışıklık sistemi üzerinde oluşturduğu etkiye immunotoksit denir.
+ Gebelere, teratojenik etki.
+ Karbon sülfür = parlayıcı sıvı ,, Asetilen = parlayıcı gaz ,, Fosfor penteklorür = parlayıcı katı
+ Detanosyon hızına göre 3'e ayrılır.
+ Kritik Sıcaklık = Basınç altındaki gazın, sıvılaşabildiği sıcaklık.
+ Parlayıcı ve patlayıcı gaz ölçümü eksplozimetre ile yapılır.
+ Atex 100A, patlayıcı ortam derecelendirme sınıfıdır.
+ NFPA'ya göre kırmızı ( yanıcılık ) , mavi ( sağlık ) , sarı ( reaktiflik ) , beyaz ( özel notlar )
+ NFPA'ya göre OX = Oksitleyici, W = Su ile reaksiyon veren.
+ NFPA'ya göre 4 = Öldürücü , 3 = Çok tehlikeli , 2 = Tehlikeli , 1 = Az Tehlikeli , 0 = Tehlikesiz
+ 4. Parlama Noktası = 22.8 C'nin altında. --- 3. Parlama Noktası = 37.8 C altında
+ 2. Parlama Noktası = 93.3 C'nin altında ---- 1. Parlama Noktası = 19.3 C altında.
+ Kuşak 0 = Patlayıcı gaz ortamı sürekli , Kuşak 1 = Arasıra , Kuşak 2 = Zayıf
+ Tehlikeli Maddeler 15 sınıfa ayrılmıştır.
+ S = Güvenlik ibaresi , R = Risk ibaresi
+ Çok Kolay alevlenir = F+ ,,, Çok Toksit = T+ ,,, Aşındırıcı = C ,, Tahriş = Xi
+ Etiketlemede tehlike = turuncu zemin üzerine siyah sembol.
+ Etiketteki sembol ,etiketin en az 1/10'u veya en az 1cm2 olmalı.
+ S1 = Kilit altında muhafaza , S24= Cilt ile temastan sakının.
+ MSDS 'de 16 standart başlık vardır.
+ Asbest'in püskürtülerek yapılan boyamalarda malzeme yoğunluğu 1gr/cm3 az olamaz.
+ Asbetst le çalışmalarda işçilerin sağlık durumları 3 yılda kontrol edilmeli.
+ Asbest TWA değeri 0.1 lif/cm3 geçmemeli.
+ Asbestin uzunluğu 5 den büyük, eni 3 den küçük ve boyu eninin 3 katı olanlar hesaba katılır.
+ Asbest kayıtları 40 yıl saklanmalı.
+ Akut arsenik zehirlenmesinde yükümlülük süresi 1 ay
+ Kronik Kurşun zehirlenmesinde yükümlülük süresi 3 yıl.
+ Kurşunla çalışan işçiler 3 ayda bir sağlık muanesi yapılmalı.
+ İşyeri havasında kurşun miktarı 0.15 mg/m3 geçmemeli.
+ İşyeri havasında civa miktarı 0.075 mg/m3 geçmemeli.
+ İşyeri havasında arsenkik miktarı 0.5 mg/m3 geçmemeli.
+ İşyeri havasında kükürtlü hid. Miktarı 20 ppm.
+ İşyeri havasında berilyum miktarı 2 mg/m3
+ EINECS = Kimyasal Maddelerin Avrupa Envanteri
+ CAS = Kimyasal Maddelerin Servis kayıt numarası
+ Tehlikeli sıvınların bulunduğu tank,depolar en geç yılda bir defa kontrol edilecek ve onarımda bunlar tamamen boşaltılacak,bağlantı boruları sökülecek ve vanaları kapatılacaktır.
+ Bölge 0 veya Bölge 20 de kategori 1 ekipman kullanılır.
+ Bölge 1 veya Bölge 21 de kategori 1 veya 2 ekipman kullanılır.
+ Bölge 2 ve Bölge 22 de kategori 1,2,3 ekipman kullanılır.
+ Parlayıcı,patlayıcı ve tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerde telekomünikasyon kablolarıda dahil bütün yer altı kabloları en az 50 cm derinliğe koyulmalıdır.
+ Parlayıcı sıvıların depolandığı tankların etrafonda tank kapasitesin ½ katı hacminde taşma havuzu bulunmalı.
+ Yer altı depolarının havalandırma borularının ağızları yerden en az 2.5 metre yüksekte olmalı.
+ Dolum yerlerinde LPG ninn tüplere dolduruması işi,stok kapılarına en az 5 metre uzakta olmalı.
+ Hepatit B, kızamık,kabakulak ve suçiçeği gibi enfeksiyonlar viral enfeksiyonlarıdır.
+ Tüberkiloz, difteri , boğmaca gibi enfeksiyonlar bakteriyel enfeksiyonlardır.
+ Silikoz mesleki bulaşıcı hastalık değlidir.
+ Lefionella bakterilere solunum yoluyla vücuda girerler.
+ Biyolojik etkenler 4 gruba ayrılmıştır.
+ Grup 1 = hastalık yapmaz.
+ Grup 2 = Hastalık yapar, toplıma yayılmaz ve tedavi imkanı var.
+ Grup 3 = Ağır hastalık yapar,topluma yayılır ve tedavi imkanı var.
+ Grup 4 = ağır hastalık yapar,topluma yayılır, tedavi yok.
+ Grup 3 ve grup 4 'e maruz kalan işçilerin listesi,kazalar gibi kayıtlar 20 yıl saklanır.
+ Kalıcı ve gizli enfeksiyona neden oılduğu bilinen biyolojik etken kayıtları 40 yıl saklanır.
+ Grup 2,3,4 etkenleri ilk kez kullanımda Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığına işin başlamasından 30 gün önce bildirim yapılmalı.
+ Hastalığa yakalanan işçilerin sağlık gözetimleri yapılır ve bunları 10 yıl süreyle saklanır.
+ Zararlılığı bilinmeyen maddelerle çalışan laboratuarlar koruma düzeyi 2 dir.
+ Henüz değerlendirilmemiş olan biyolojik etkenler grup 2 sınıflandırması dahil edilir.
+ Gücü elinde bulunduran kişi yada grubun diğerlerine psikolojik yoldan baskısı mobbing dir.
+ Kaynak işlerinde : İnfared Işınları %60 , Görünen ışınlar %30 , ultraviyole %10
+ Oksijen tüp. Yanıcı gaz tüplerinden en az 6 metre uzakta depolanmalı, eğer aralarına 60 dk yangına dayanıklı duvar var ise bu uzaklık 1.5 metredir.
+ Asetilen,bütan,klor metil,Propan,hidrojen = sol vida dişli
+ Amonyak , asitkarbonik , basınçlı hava,oksijen,azot = sağ vida dişli.
+ Basınclı gaz tüp sıcaklığı en fazla 50 C
+ Kaynak makinası çalışırken 20-30 volt, boştayken 80-110 volt.
+ Elektirik kaynağı yapılırken başka işçiler 2 metre yüksekte olmalı.
+ Oksijen tüp. Basınç testleri minumum 5, maksiumum 10 yıl.
+ Basınçlı gaz tüplerinin periyodik basınç testleri en fazla 5 yılda bir.
+ Hortum renkleri : asetilen ( kırmızı ) , Oksijen (mavi ) , azot ( siyah )
+ Tüp renkleri : asetilen (sarı ) , bütan-propan-hidrojen ( kırmızı ) , Amonyak - asitkarbonik-basınclı hava ( gri ) , Oksijen ( mavi ) , Azot ( yeşil )
+ Tehlikeli gerilim,alternatif akımda 50 volt , doğru akımda 120 volt.
+ Kaçak akım koruma anahtarı , can güvenliği için 30mA , yangından korunma için 300 mA de açılır.
+ 32 amperin üstünde olan sigorta en az bir şalter ile kontrol altına alınmalı.
+ Toprak ile pontasiyel farkı 42 volttan fazla olanlar özel yerlerde bulundurulacak.
+ Gerilim 230 voltan büyükse sigorta değerlerinde 20 amper üstünde olanlar kapalı tablo içinde olacak ve en az bir şakter ile kontrol altında olacak.
+ Güvenlik transformatörü kullanılması halinde çıkış devreisnde en fazla 1 adet elektirikli el aleti bağlanır.
+ Kazannlar tanklar ve benzeri dar nemli ve ııslak yerlerde elektirilki el lambaları doğru akımda en fazla 100 volt, alternatif akımda en fazla ise 42 volt.
+ Ülkemizde 650 volt gerlim bulunan şalterlerde 215 cm yüksekte olmalı.
+ Alçak gerlimli tesisatta servis koridorları en az 60 cm.
+ Yüksek gerilimli tesisatta servis koridorları en az 80 cm.
+ Alçak ve yüksek gerlim tesisatında tavan yüksekliği en az 2 metre.
+ Patlayıcı zararlı mad. Bulunduğu tesiste,aydınlatma dahil elektiril tesisatı bir yılı geçmeyen sürelere içinde kontrol edilecek.
+ Paratonerler ve yıldırıma karşı alınan önlemler yılda bir defa kontrol.
+ Alçak gerilim etkin değeri 1000 volt ve altı.
+ Yüksek gerilim etkin değeri 1000 volt üstünde.
+ Tehlikeli gerlim etkin değeri 50 voltun üstünde.
+ Açık hava tesislerinde cevresi en az 1.8 metre yük. Çitler yapılır.
+ Yer değiştirebilen elemanları topraklama tesisatı 6 ayda bir kontrol
+ Elektirik üretim,ileti ve dağıtım tesisi 2 yılda bir.
+ Enerji nakil ve dağıtım hattı 5 yılda bir.
+ 1. Grup fen adamları : 3 veya 4 yıl yüksek öğrenim ( 50 KW ) ( 1500 KW )
+ 2.Grup : 2 yıllık yüksek teknik veya 5 yıl mesleki eğitim.
+ 3. Grup : lise mezunu,bakanlık kursu
+ Proliz : Bir katı mad. Isı etkisi altında kimyasal olarak çözünmesi olayıdır.
+ Kapalı yerlerde kömür stoğu yapılırken piramitlerin taban çapı en çok 3 metre,yüksekliği 1.5 metre yapılmalı.Yığınlar arasında 0.5 cm aralık olmalı.
+ Benzin -7 C'de buhaer haline geçer.
+ Akaryakıtların özgül ağırlıkları sıvıdan hafiftir.
+ LPG patlama limiti % 2-9 arasıdır.
+ Doğalgazın alt patlama sınırı ( lel ) %5 , üst patlama sınırı(uel) %15
+ 1m3 doğalgaz yanması için 2 m3 oksijen gerekli.
+ Normal şartlarda havada %21 oranında bulunan oksijen yanma olayının temel unsudur.
+ Yanmanın sürmesi için ortamda en az %16 oksijen olmalı.
+ Oksijenle birleşmeye başlamış cisim yanmaya devam edebilmek için 8 c ile 10 c ısıya ihtiyaç duyar.Bu ısıya yanma ısısı denir.
+ Isı ortamda 3 şekilde yayılır ; Kondüksiyon ( direk temas ) , Konveksiyon ( hava yoluyla ) , Radyasyon (işima yoluyla. )
+ Demirin yanması yavaş yanmadır.
+ A sınıfı yangınlar ( katı madde yangınlarıdır ) = odun,kömür,kağıt,ot vs.. Temel söndürme maddesi sudur, oksijenle teması kesilmesi gerekir.
+ B sınıfı Yangınları ( Sıvı madde yangınlarıdır ) = benzin,bezol,makine yağları,boyalar,solvenit vss. Temel söndürme prensibi boğma.Temel söndürme maddesi köpük ve BC tipi kuru kimyevi tozdur.En ideal köpüktür.Fakat Co2 ve KKT kullanılabilir.
+ C Sınıfı yangınlar ( Gaz yangınlarıdır ) = metan,propan,butan,lpg vss. BC tipi kuru kimyevi tozdur.Gaz akışı kesilmeli,karbondioksitli veya köpüklü söndürücüler kullanılabilir.Su kullanılmaz.
+ D Sınıfı yangınlar ( hafif metal yangınlarıdır ) = alimunyum,magnezyum,titanum,zirkonyum… ABC türü söndürücüler faydasızdır.SU kesinlikle kullanılmaz.Özel D tipi söndürücüler kullanılır.Kuru kum ile söndürülebilir.
+ İnfilak aşamasına gelmiş olan akaryakıt tankı yangında alevin rengi mavidir.
+ Kuru kimyevi tozlar B ve C 'de daha etkilidir.
+ Kuru kimyevi tozlar karbondioksit veya azot kullanılır itici gaz olarak.9 Kg olanlarda etkili mesafesi 3-5metre, 30-40 sn çalışır.
+ Yangın söndürme köpüklerinin en yaygın olanları mekanik ve sentetik türleridir.
+ Köpük Çeşitleri : Kimyasal köpük,mekanik köpük,sentetik köpük,alkole dayanıklı köpük,AFFF tipi köpük.
+ Mekanik uyarı tesisleri manuel'dir.İnsan olmalı.
+ Yangın 5 yolla yayılır.Temas, Çevrim, ısınım,akma veya sıçrama,elektirik akımı
+ Çevrim = ısınan gazın hava hacmi genişleyerek havaya karışması ve yanma ısısı bulmaları.
+ Katı madde yangınlarında yayılma temas ile olur.
+ Soğutularak söndürme 3 e ayrılır.Su ile soğutma,yanıcı madde dağıtımı,kuvvetli üfleme
+ Petrol ve sondaj kulelerinde çıkan yangınları söndürmede en etkili nitrogliserindir.
+ İşcilerin, ateş ve dumana karşı korunmuş alana ,ateş kesici duvar kapısına ulaşabilecekleri uzaklık ; Çok tehlikeli yerlerde 15 m, tehlikeli ve az tehlikelide 30 metredir.
+ Seyyar yangın söndürme cihazları 6 ayda bir defa kontrol.
+ 6 ayda bir alarm ve tahliye denemeleri yapılmalı.
+ Kömür stokları yüksekliği 3 m.bouyu 6 metre ve eni 3 metredir.
+ Yangın yükü : yanıcı mad. Kütelerini ve alt ısı değerleri çarpımının toplamı, plandaki toplam alana bölünmesiyle elde edilen mj/m2 dir.
+ Kullanıcı yük katsayısı : kişi başına düşen kullanım alanıdır..
+ Yangın kompartımanları en az 60 dk yangına dayanaklı.
+ Yüksek bina : bina yükseliği 21.5 me fazla,yapı yüksekliği 30.5 me fazla.
+ Bina yüksekliği 21.5 fazla olanlarda bina dışına açık merdinen izin verilmez.
+ Hastanelerde koridor genişliği 2 metrteden az olamaz.
+ Transformatörler ve jenaratömrlerin kurulacağı odanın bütün duvalar,tavan tabanı en az 120 dk dayanklı olacak.
+ Yangın yönlendirme işaretleri yerden 200-240 cm yük konulacak.
+ Acil durum aydınlatmaları en az 60 dk çalışmalı.Eğer kullanıcı yükü 200 den büyükse 120 dk olmalı.
+ Yangın uyarı butonlarına bir kattaki herhangi bir noktadan butona uzaklığı 60 m geçmemeli.Yerden en az 110 cm , en cok 130 cm yükseklğe konulur.
+ Sesli uyarı sistemleri 3 m uzalıkta en az 75 dba , en cok 120 dba duyulmalı.
+ Sesli uyarı cihazları yerden 150 cm yükseklikte ölçülecek ve ortam sesinin en az 15 db a üstünde olacak.
+ Yapı yüksekliği 51.5 den fazla olanlarda binaların hol ve koridorlarında duman kontrolü yapılmalı.
+ Kapalı otoparklarda alanın 2000m2 yi asması durumunda mekanik duman tahliye sistemi yapılacak.
+ Yangın dolaplarının birbirinden uzaklığı en fazla 30 m.
+ İmar planı 5000m2 den büyük olan yerleşim alanlarında dış hidrant sistemi olmalı.
+ Otomatik yağmurlama sistemi ; yapı yükseklği 30.5 m fazla olan konut hariç binalarda , Yapı yükseliği 51.5 fazla olan konutlarda, 600m2 otoparklarda.
+ A sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozlu + su
+ B Sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli veya köpüklü
+ C Sınıfı Yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli
+ D Sınıfı yangın = kuru metal tozlu
+ Düşük tehlike sınıfında her 500 m2 de, orta ve tehlikeli sınıfta her 250 m2 de yapılar için 1 adet 6 kglik kuru kimyevi tozlu söndürme cihazı olmalı.
+ Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi 25 m.
+ Söndürme cihazı yerden 90 cm yükseklikte olmalı.
+ Söndürme cihazı yılda 1 kez kontrol, 4 yılın sonunda maddenin yenilenmesi.
+ Söndürme ve kurtarma ekipleri 3 er kişilik.
+ Koruma ve ilk yardım ekibi 2 şer kişilik.
+ Yapı yük. 30.5 fazla ise veya 50 kişiden fazla olan yerlerde ekip olmalı.
+ Binadan 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılmalı.
+ Kaçış merdiven basamak yüksekliği 18 cm den cok, genişliği 20 cm den az olmamalı.
+ Kaçış yolu kapılarının genişliği 70 cm den ,yüksekliği 190 dan az olmamalı.
+ Ocakta çalışan işçilerden 3 ten az olmamak üzere , en az %5 lik kısım ilk yardım eğitimi almalı.
+ Acil durum planı 3 yılda bir gözden geçirilmeli.
+ Ağır ve tehlikeli işlerde 10 işciden biri ilk yardımcı olmalı.
+ Kırmızı = yasak işareti
+ Sarı = uyarı işareti
+ Mavi = zorunluluk işareti
+ Yeşil= acil kaçış,ilk yardım
+ Mavi = sadece dairevi bir şekilde emniyet rengi.
+ Uyarı = üçgen, emir = daire , yasaklayıcı = daire , yangınla mücadele = kare veya dikdörtgen
+ Kapalı işyerleri günde en az 1 defa bir saatten az olmamak üzere havalandırılır.
+ Kriyojenik sıcaklık = -150 c ile mutlak sıfır arasındaki sıcaklık.
+ Kriyojenik tanklar = -100 c nin altındakisıvı fazla bulunan gazları taşıma için ve depo içindir.
+ Mutlar sıfır = -273 c
+ Kazanlarda en az 2 adet su seviye göstergesi olacak.
+ Sıcak su kazanlarında 1 tane termometre
+ Subaplara gelen buhar basıncı 600 kg/cm2 yi geçmeyecek.
+ Buhar ve sıcak su kazanları yılda bir periyodik olarak yapılacak.
+ Basınçlı kaplarda emniyet valfleri,azami işletme basıncının 1.1 katına açılacak.
+ Kompresör periyodik kontrolü yılda 1 defa.
+ Seyyar kömpresörler iççilerden en az 10 m uzaklıkta olucak.
+ Kaldırma Makinaları
Aralıklı ( Sürekli ) Çalışan Aralıksız ( Süreksiz ) Çalışan
- Yatay İletim ( Çekici,römork ) - Yatay iletim ( Konveyör,bantlı taşıyıcı )
- Kaldırma ( Asansör,kriko,planga ) - Kaldırma ( Dikey kovalı taşıyıcı,elevatör )
- Kombine ( Vinç , Forklift ) - Kombine ( yürüyen merdiven)
+ Tamburun flanş genişliği sarılan hatatın çağının 2.5 katı olmalı
+ Yük tutma elemanı en alt seviyede bulunduğu zaman , yivli tambur üzerinde en az iki sarımhalatı bulunmalı.
+ El maçunaları,kaldırılacak en ağır yüke göre,kaldıraç kolu veya kolları üzerinde yapılacak baskı baskı,adam başına 10 kg'yi geçmeyecek.
+ Halattaki bozukluklar ; çapının incelmesi,gam oluşması,ezilme oluşması ve sepetleşme veya iplik oluşumu.
+ Kaldırma mak. Tel halatlarının güvenlik kat sayısı 6 olmalı.
+ Tel halatların avantajları = mukavamet fazla,ıslak-kuru etkilenmez, iklim şartlarından etkilenmez,uzun ömürlü.
+ Kendir halatları parçalı yüklerin sarılmasında kullanılır,ıslak olmamalı,aşındırıcılardan korunmalı,ömürleri az
+ Çapı 19mm'ye kadar olan halatlarda 1mm
+ Çapı 22-28 mm arasında olanlar 1.5 mm incelirse halat değiştirilir.
+ Çapı 32-38 mm arasında olanlar 2 mm
+ Kalın dokunma yapıldığı malzeme üzerine bilgilerin işaretlendiği etiketin rengi ; Poliomid ( YEŞİL ) , Polyster ( MAVİ ) , Polipropilon ( KAHVERENGİ )
+ Kaldırma araçlarının kancaları en alt seviyede olduğunda tambur üzerinde en az 2 tam devir yapacak boyda halat sarılı kalmalıdır.
+ Kaldırma mak. Kabul edilen en ağır yükün 1.5 katını etkili ve güvenli bir şekilde kaldırmalı ve askıda tutmalı.
+ Kaldırma araçları 3 ayda bir kontrol edilecek.
+ El il çalışan kaldırma araç kancalarının güvenlik katsayıları taşıyacakları yükün 3 katına,
+ Mekanik çalışan kaldırma araçlarının kancalarının güvenlik katsayıları taşıyacakları yükün 4 katına,
+ Erimmiş maden,yakıcı,aşındırıcı mad. Taşıyan kancalar için 5 katına eşit olacaktır.
+ Ray üstünde çalışan vinçlerde,üzerinde gidip geldikleri rayların her iki başına ve en az tekerleklerinin yarıçapı yüksekliğinde takoz konulacak.
+ 5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde en az 2 elektrikli fren yada bir elektirikli ve bir mekanik fren bulunmalıdır.
+ Vinç arabalarında geçit ve sahanlıkları ile bunların altına ve üstüne rastlayacak sabit tesisler arasında 180 cm'den az açıklık olmayacak.
+ Köprü ayaklı gezer vinçlerin geçtiği yol boyu, rayların her iki tarafı 75 cm eninde serbest tutulacak.
+ İsig de ,Çelik halatların güvenlik katsayısı en az 6 olacak.
+ İsig de ,İp halatların güvenlik katsayısı en az 3 olacak
+ Makine Emniyet yönetmeliğinde çelik hatların katsayısı 5
+ Makine emniyet yönetmeliğinde ip halatların katsayısı 7
+ Sapanlarda güvenlik katsayısı 4
+ Kevgir halatların güvenlik katsayısı 3
+ Malzeme istifleme yükseliği 3 metreden fazla olmayacak.
+ Dinamik deney katsayısı = 1.1
+ Statik deney katsayısı : manuel makinalarda ve kaldırma aksesuarlarında 1.5 , diğer makinelerde 1.25
+ Vibratör için G sınıfı gerekmez.
+ Yerden kumandalı vinç operatör belgesi işletme tarafından verilir.
+ İş makinesi park edeceği zaman ; kepçe ve bağlantı yere indirilmeli,vites boşa alınmalı,motor kapatılmalı,anahtar alınmalı , park freni çekilmeli, düz yere park edilmeli,eğimli sahada dikey açıda park edilmeli,eğimli yerlerde tekerler bloke edilmeli.
+ Forklift yük taşırken yükün yerden yüksekliği 30 cm'yi geçmemeli.
+ İş Makinelerin yerleşim yeri içinde ve dışında hızları en fazla 20 km/h olmalı.
+ Karayolu taşıma kanununa göre faaliyet gösterecek sürücüler SRC belgesi alması lazım.
+ SRC1 = Uluslar arası yolcu taşımacılığı
+ SRC2 = Yurtiçi yolcu taşımacılığı
+ SRC3 = Uluslar arası eşya-kargo taşımacılığı
+ SRC4 = Yurtiçi eşya-kargo taşımacılığı
+ SRC5 = Tehlikeli madde taşımacılığı
+ El aletlerinin konulduğu raflardan düşmemesi için raf eteklik yüksekliği en az 2 cm olacak.
+ Bakım onarım işlerinde rutubetli ve iletken ortamlarda aydınlatma cihazlarının gerilimi 24 volt olmalı.
+ Bakım onarım nedeniyle fırın ve ocakların içine girilmeden önce sıcaklık 50 C'ye düşürülmeli.
+ Tehlikeli,yanıcı maddelerin depolandığı,taşındığı kaplarda bakım onarım ve kaynak tamiri yapılmadan önce içi buharla temizlenmeli ve kap asal gaz ile doldurulmalı.
+ Basit Boğucu gazlar = karbondioksit,metan,etan,propan,hidrojen
+ Kimyasal Boğucu Gazlar = karbonmonoksit,hidrojen sülfür,hidrojen siyanür
+ Koldan gelen bir sinir ve kas bağları, el ayasının tabanından ve bilek bölgesinde dar bir kanaldan geçerek ele ulaşır.Bu dar kanala karpal tünel denir,içinde geçen sinir ise median sinir denir.
+ Statik duruş gerektiren işlerde her 8 dk da değişiklik yapmak gerekli.
+ Çalışma duruşlarında kullanılan risk değerlendirmeleri : OWAS,NİOSHi,PLIBEL
+ Erkek işçinin kaldırabileceğini max. Yük 55 kg'dir.
+ Emniyet kemerleri,can halatları vs 3 ayda bir kontrol edilecektir.
+ Çatılarda ve eğik yüzeylerde çalışmalarda 1 m korkuluk yapılmalı.
+ Hızı 40-50 olan rüzgarlarda çalışmalar durdurulmalı inşaatta.
+ Tam vucud kemer sistemleri özellikleri TS EN 361'de verilmiştir.
+ Korkululu çalışma imkanı olmayan, 4 metreden fazla yüksekteki binalarda her çalışmada tedbirler alınacaktır.
+ Yükseklik tabandan 3 m olan ve düşme veya kayma tehlikesli olan,kiremit döşeyicileri,dış boya,gırgır vinçleri,kuyu,lağım gibi çalışmlarda işçilere güvenlik kemeri verilecektir
+ İskelelerde, köprü görevi görecek geçitler 60 cmden dar ve korkuluksuz olmamalı.
+ Sabit platform yapılamayan durumlarda geçici iskele yada iş ekipmanı kullanılmalı.
+ Seyyar merdivenlerde ;
Sınıfı Taşıyacağı Yük İş Derecesi
1-A 140 Kg Extra Ağır Hizmet
1 120 Kg Ağır Hizmet
2 105 kg Orta Hizmet
3 90 Kg Hafif hizmet
+ 10 Metreye kadar üst üste binme minumum 90 cm
+ 10-15 metreye kadar üst üste binme minumum 120 cm UZATMALI MERDİVENLERDE
+ 15-18 metreye kadar üst üste binme minumum 150 cm
+ Tek seyyar merdiven en fazla 9 metre olmalı.
+ Seyyar merdivenler , ulaşacakları seviyeden en az 1 metre uzun olmalı.
+ Seyyar merdiven ayağının, dayandığı duvara yatay mesafesi, zeminle merdivenin duvara dayandığı yer arasındaki düşey mesafenin dörtte birinden az olmamalı.Dayanma açısı en az 50 derece olmalı.
+ Ayaklı merdivenin üst iki basamağına oturulmamalı.
+ Korkulukların tabandan yüksekliği 90 cm olmalı.
+ Korkuluklar 100 kg yüke dayanmalı.
+ Korkuluk eteklerinin yüksekliği tabandan en az 15 cm olmalı ve gerektiğinde tabanla en çok 1 cm bir aralık bırakılmalı.
+ İşyeri merdivenlerinin mukavamet katsayısı 4, metrakarede en az 500 kg yük taşımalı.
+ İşyerinde 4 basamaktan fazla olan merdivenlerde korkuluk ve trabzan olmalı.
+ Belediye sınırları içerisinde ve kalabalık yerlerde yapı alanının çevresi ortalama 2 metre yükseliğinde tahta perde ile çevrilmeli.
+ Yapı alanın cevresi çok açık ve geniş ise 90-100 cm korkuluk yapılmalı.
+ Kazı alanlarında,araçlar için rampa eğimi 35 dereceyi geçmemeli.
+ Yapı işlerinden kazıdan çıkarılan toprak en az 1 metre öteye atılmalıdır.
+ Kazılarda göçükler için iksa koruma sistemi olmalı.
+ Kazı işlerinde 1.5 metre derinlikten sonra işçilerin inip çıkmaları için el merdiveni olmalı.
+ Patlayıcı mad. Kullanımında 100 m uzaklıktaki cevrede kavlak muayenesi yapılmalı.
+ Patlamadan sonra 1 saat içeri girilmemeli.
+ Derinliği 25 m aşan kuyularda işçilerin kuyuya inip çıkmaları için kullanılan boçurgetler veya vinçler frenli olacak ve motorlar işletiecek.
+ İskeleler, en az ayda bir kez kontrol edilecek.
+ Kalas uçları iskele bitiminde kendi uzunluğunun 1/10 undan fazla çıktığı hallerde, o kısma geçmeyi önleyecek uygun korkuluklar konulacak.
+ İki dikme arası yük taşıyan iskelelerde 240 cm, yük taşımayan iskelelerde ise 3 metreden daha fazla olmayacak.
+ Çelik borulu iskelelerde,düşey ve yatar borulardaki ekler en çok 6 metrede bir yapılacak.
+ Asma iskelelerde her metrekareye 400 kg fazla yük konmayacak ve 4 den fazla işçi çalıştırılmayacak.
+ Sıva veya hafif işlerde kullanılacak sıpa iskelelerinde iskele genişliği 50 cm'den az, yüksekliği 120 cm'den çok,platform kalınlığı 5 cm ve genişliği 40 cm,iskele kirişleri ve bacakları 5x10 cm kesitinden küçük ,takviye için kullanılacak olan çapraz ve düz bağlantılar 2.5x10 cm kesitinden küçük olmayacaktır.
+ 4metre uzunluktaki merdivenler, el merdivenleri çelik boru veya profilden yapılacaktır.
+ Sabit merdivenlerde her 10 mde dinlenme platformu yapılacak.
+ Yıkım işlerinde ,yıkılacak kısmın etrafından yapı yüksekliğinin 2 katına eşit alan bırakılacaktır.
+ Gaz metal ark kaynağında ve metal gaz kaynağında 110 desibel gürültü pikleri oluşur
+ Yapı iş defterine , kazı kontrolü , kalıp kontrolü,iskele kontrolü yazılır.
+ Kaynak işlerinde tavan yüksekliği 5 m olmalı
+ Kaynak makinelerinin boşta çalışma gerilimi alternatif akımda 70 volt, doğru akımda 110 volttur.
+ Basınçlı gaz tüplerinin hortumları en az 5 metre olmalı.
+ Asma iskele uzunluğu en fazla 8 metredir.
+ Baretler 4 kg bilyenin 1,5 mt.den uzerine dusmeye dayanimli olmalidir.
+ Elektrik islerinde kullanilan yuksek duzeyde plastik baretler 30,000 volta kadar bozulmadan koruyuculugunu surdurur.
+ Baretler 4 kg bilyenin 1,5 mt.den uzerine dusmeye dayanimli olmalidir.
+ Patlayicinin ateslenmesi en yakin delige 100 mt.den az olmamak uzere tesis sahasi disina secilen bir yerden yapilir.
+ CE isaretinin yuksekligi asgari 5mm olmalidir.
+ Merdiven egimi en fazla 45derece olacaktir .
+ Kompresorlerde bulunmasi gereken cihazlar : Manometre, su tahliye sistemi ,uzaktan durdurma sistemi
+ Hareketli mekanik ekipman ile yapi elemani arasinda en az 50 cm olmalidir.
+ Gevsek ve az siki zemin , iksasiz sevli insaat cukurlarinda en fazla 45 derecelik aci olmalidir.
+ Risk kişi tarafından ilk belirlendiğinde bir önem seviyesinde algılanır.Ancak zamanla düşüş gözlenir buna kanıksama denir.
+ Risk yatırmala planları : Kaçınma , transfer etme,azaltma,kabullenme
+ risk değerlendirme metodları : kantitatif,kalitatif,yarı kalitatif.
+ risk değerlendirme metodları : nicel,nitel ve karma risk
+ Risk analiz yöntemleri :
_ Checklist
_ Güvenlik denetimi
_ Neden-sonuç analizi
_ Olursa ne olur analizi
_ İş güvenliği analizi ( JSA )
_ Birincil risk analizi ( PRA )
_ Ön tehlike analizi ( PHA )
_ Hata ağacı analizi ( FTA )
_ Olay ağacı analizi ( ETA )
_ Hata türleri ve etkileri analizi ( FMEA )
_ Tehlike ve işletilebilme çalışması ( HAZOP )
_ L tipi matris
_ X tipi matris
_ Kinney
+ Hazop : kimya endüstirisi tarafından, bu sanayinin özel tehlike potansiyelleri dikkate alınarak geliştirilmiş.belirli anahtar ve klavuz kelimeler kullanılır. tehlike ve işletile- bilirlik analizi tekniğidir.
+ Hata Ağacı analizi ( FTA ) = Tümdengelimli mantığa dayalı, tanımlanmış istenmeyen olay veya durumun nedenlerini mantıksal kombinasyonunun grafiksel ifadesidir.Grafik olarak insan yada malzeme kaynaklı hasarların muhtemel kombinasyonlarını oluşturan, ihtimallerini ortaya çıkarabileceği önceden tahmin edilebilen istenmeyen hata olayını grafik olarak gösterir.Olmaması gerekn tepe olay saptanıp bu olaya neden olabilecek tüm faktörleri analizi eder.Tepe olayı secimi ile başlanır,karmışık sistemlerde kullanılır , aynı anda tek hata üzerine odakların.
+ Olay Ağacı analizi ( ETA ) = Başlangıçta seçilmiş olayın meydana gelmesinden sonra ortaya çıkabilecek sonuçların akışını diyagram ile gösterir.Tümevarımlıdır.Kaza öncesi ve sonrası gösterdiğinden sonuç analizidir. ileriye dogru dusunme tekniği.
+ İş Güvenliği ( JSA ) = Bir işletmede işler ve görevler iyi tanımlanmışsa kullanılır.4 aşamadan oluşur ; yapı,tehlikelerin tanımlanması,risklere değer biçilmesi,güvenmlik ölçüsü önerisi
+ Ön Tehlike analizi ( PHA ) = Tesisin son tsarım aşamasında yada daha detaylı çalışmalarda model olarak kullanılacak hızlı,kalitatif bir yöntemdir.
+ Neden Sonuç İlişkisi = hata ağacı ile olay ağacının harmanlanmasıdır.Hem tümdengelimli hemde tümevarımlıdır. Balık Kılçığı diyagramı kullanılır.
+ Hata türleri ve etkileri analizi ( FMEA ) = saptanabilirlik ve farkedilebilirlik faktörü vardır.Hata ve riskleri önceden tahmin eder.mekanik ve elektirik donanım sistemlerinin gözden geçirilmesine uygundur. RÖS = P ( olasılık ) x Ş ( şiddet ) x D ( Farkedilebilrlik ) .. Rös büyüdükçe zarar büyür.hata sıklığı ve sonuçları üzerinde çalışır. Riski belirleyen degiskenlerin olculmesinde 1-10 olcegi kullanilir.Sistemin cok yuksek riskli olarak degerlendirilmesi icin hesaplanan risk oncelik degerinin 200-1000 arasinda olmasi gerekir.
+ FMEA Analiz türleri ;
_ Sistem FMEA = tasarımdan kaynaklanan sistemin fonksiyonları ile ilgili potansiyel hata inceler.
_ Tasarım FMEA = üretime geçilmeden önce ürünlerin analizinde kullanılır
_ Süreç FMEA = İmalat ve montaj süreci
_ Servis FMEA = müşteriye ulaşmadan önce.
+ KİNNEY = Risk değeri (R ) = olayın meydana gelme ihtimali x tehlike maruz kalma sıklığı x zarar yada hasarın şiddeti.
RİSK DEĞERi ( R ) SONUCU
400 < R Tölerans gösterilemez.Hemen önlem alınmalı.
200 < R < 400 Esaslı risk, Kısa dönemde ( birkaç ay ) iyileştirilmeli
70 < R < 200 Önemli Risk-Uzun dönemde ( yıl içinde ) iyileştir
20 < R < 70 Olası Risk - Gözlem altında uygunlanmalı
R < 20 Önemsiz risk
+ Çok Değişkenli X Tipi Matris = 5 yıllık kaza geçmişi araştırılmalı,tecrübeli takım lideri,değerlendirme sonucunda riskin giderilmesi için maliyet analizi yapar.İşletme içerisinde bir böüm/parça veya olay seçilir.Secilen konu ile ilgili 5 yıllık kaza geçmişi analizi yapılır,arşivler incelenir.Çok boyutlu düşünür, her çift değişken arasındaki ilişki derecesini grafiksel olarak gösterir.Tek kişi yapamaz.
+ L Tipi Matris = OLASILIK x ŞİDDET
OLASILIK : SONUÇ :
- 1 - Çok Küçük ( hemen hemen hiç ) - Çok hafif ( iş saati kaybı yok,ilk yardım yok )
- 2 - Küçük ( yılda bir kez ) - hafif ( iş günü kaybı yok )
- 3 - Orta ( Yılda birkaç kez ) - orta ( hafif yaralanma,yatarak tedavi )
- 4 - Yüksek ( ayda bir,sıklıkla ) - Ciddi ( ciddi yaralanma,meslek hastalığı )
- 5 - Çok yüksek ( çok sıklıkla ) - Çok Ciddi ( Ölüm, iş görememzlik )
+ Katlanılma Risk ( 25 puan )
+ Önemli Risk ( 15,16,20 puan )
+ Orta Düzeydeki riskler ( 8,9,10,12 puan )
+ Katlanılanilir risk ( 2,3,4,5,6 puan )
+ Önemsiz risk ( 1 puan )
+ MADEN ;
+ Röset , kuyu ve başaşağıların ve başlarının katlardaki yatay yollara olan bağlantı yerlerini ifade eder.
+ Maden taş ocaklarında ve tünel yapımında iş güvenliği için , karakol,vinç ve varagel baş ve diplerinde "karakol " kurulan koruyucu düzeni ifade eder.
+ Kademe = açık işletmelerde belirli aralık,kot ve eğimlerle meydana getirilen basamak şeklindeki çalışma yerlerini ifade eder.
+ Fenni nezaretçi 15 günde bir denetim yapar.
+ Maden ocaklarında imalat haritaları her aynın sonunda işlenir
+ Bir kişinin taşıyabileceği max. Patlayıcı madde miktar 10 kg dir.
+ En çok 5 lağımın ateşlenmesi aynı anda yapılır.Seri halinde,elektirik ile.
+ Elektirikle ateşlemede,alana en az 5 dk kimse giremez.
+ Fitil vb. ateşlemede alana en az 1 saat kimse giremez.
+ Patlamamış lağım deliği en az 30 cm yakınında başka bir delikle patlatılır.
+ Kömür ocaklarında , lağımlar yalnızca elektirikli kapsülle ateşlenir
+ Kömür ve kükürt ocaklarında alimunyum kovanlı kapsül kullanılmaz,bakır kovanlı kapsül kullanılır.
+ Ateşci , grizulu ocaklarda lağım deliklerini doldurmadan önce 25 m yarıçapında ki bir alan içinde ölçüm yapar.
+ Yeraltı deposunda sıcaklık 8-30 derece olmalı.
+ Ortamda %2 metan bulunduğunda ateşleme yapılmaz.
+ Metan gazı % 1 in altında ise patlatma yapılabilir.
+ Demir yollarının eğimi % 0.5 den fazla olmamalı.
+ Eğimleri 3 dereceyi geçmeyen yollar,düz veya az eğimli olarak kabul edilir.
+ İşcilerin gidiş gelişlerine izin verilen ve eğimleri 25-45 derece arasında olan yollarda tabana basamak yapılır.
+ Maden ocaklarında halat kafes en altta iken tambura en az 3 kez dolanmış olmalıdır.
+ Tambur ve makaralarda pik ( font ) mil kullanmak yasak.
+ Kafes yapımında uygulanacak güvenlik katsayısı, kafesin taşıyabileceği en çok statik yüke nazaran en az 12 olacaktır.
+ Taşıyıcı halatların güvenlik katsayıları malzeme taşınmasında 6'dan az olmaz.
+ Taşıyıcı halatların güvenlik katsayıları insan taşınmasında 8'den az olmaz.
+ Köpelerde halatların güvenlik katsayıları malzeme taşınmasında 7'den az olmaz.
+ Köpelerde halatların güvenlik katsayıları insan taşınmasında 9.5'den az olmaz.
+ Halatlar insan taşınmasında 18 aydan fazla kullanılamaz.
+ İnsan taşınmasında en ağır yük, malzeme taşınmasındaki en ağır yükün %75 ini geçemez.
+ Her taşıyıcı halat,insan taşınması için hizmete konulmadan önce,taşıması öngörülen yükle en az 20 kez taşıma deneyine tabii tutulur.
+ Taşıyıcı halatta kafes arasındaki kosum düzeni 6 ayda muayene edilecek.
+ İnsan ve malzeme taşınmasında kullanılan kuyularda , lağımlarda ana nefeslik yollarında ,eğimli ve düz yollarda hava hızı saniyede 8 m'yi geçmemeli.
+ Madenlerde , havada %19'dan az oksijen,%2 den çok metan, % 0.5 den çok karbondioksit varsa çalışılmaz.
+ Basınçlı hava lokomtiflerinin hava depolaro,haftada 1 kez işletme basıncının 1.5 katı basınç altında muayene edilecektir.
+ Grizulu ve yangına elverişli kömür damarlarında işçiler yanlarında karbonmonoksit maskesi taşımak zorundadır.
+ %2 den çok metan var ise ,sadece kurtarma ve grizu temizleme çalışması yapılır.
+ Kullanılacak taş tozu içinde % 1.5 den çok organik madde bulunmayacak,silis olmayacak.
+ Emniyet lambalarında,yalnızca benzin kullanılacak.
+ 24 saatte 50'den çok işçi çalıştıran her ocakta,yangın ekibi oluşturulacak.
+ Ocaktaki yangın söndürücler 6 ayda kontrol edilecek.
+ Kompresör içindeki havanın en yüksek sıcaklığı, kompresör yağlanması için kullanılan yağın parlama noktasından, en az 30 derece küçük olmalı.
+ Ocakta çalışan işçilerin 10 kişiden az olmamak üzere, en az % 3 ü gerektiğinde kurtarma işlerinde göre almak üzere yetiştirilmelidir.
+ Kurtarma istasyonu,yöneticisi maden yük müh. Veya maden müh olmalı.Aynı zamanda kurtarma işlerinde yetişmiş en az 3 yıl uygulama görmüş eleman olabilir.
+ Kurtarma istasyonu 50 km'lik alanı kapsar.
+ Kurtarıcılar,en az ilkokul mezunu ve özellikler ocak içi işlerinde 2 yıl deneyimli olmalı.
+ Kurtarıcı belge sahibi, 6 ayda bir geliştirme kurslarına gider.
+ Yüksekliği 5 m ve eğimi 30 dreceden fazla olan şevlerde, işçilere emniyet kemeri,baret vs. verilmelidir.
+ Elle kazı yapılan yerlerde kademe yüksekliği en fazla 3 metre olacak.
+ Bir ayrışıma uğraşmış kalkerlerde,parçalanmış volkanik taş ve tüflerde şev eğimi en fazla 30 derece olmalı.
+ Yol,bina,elektirik,havai hat gibi sabit tesislerde, 70 metre uzaklıkta patlayıcı kullanmak yasak.
+ Ocak içinde 6 ay çalışan işçiler deneyimli sayılır.
+ Madenlerde ciddi ve ölümlü olaylar 2 gün içinde ilgili bölge müdürlüklerine bildirilir.
+ En az 10 kişinin çalıştığı yerlerde dinlenme yeri olacak.
+ Toplam 300'den fazla isçinin çalıştığı işletmede tozla mücadele birimi kurulmalı.
+ Madenler 6 gruba ayrılır.
+ Yeraltı üretim yöntemiyle çalışan veya en az 15 işci çalıştıran açık işletmelerde bir maden müh olmalı.
+ B sınıfı ateşleyici belgesi yerüstü içindir.
+ Grizulu ocaklarda,elektrikli ateşleme,manyeto ile yapılır.manyetolar ayda bir defa test edilir.Manyetoların ateşleme akım süresi 4 milisaniyeyi geçmemelidir.
+ Tüm grızulu ocaklarda en geç 10 günde bir ölçüm yapılır.
+ Madenlerde,2 ayrı yolla yerüstüne bağlanır.Aynı catı altında olamaz.
+ Yollara arası topuk en az 30 metre olmalı.
+ İnsan taşımasında kullanılan otomatik hız ayarlayıcısı bulunan sistemlerde kafesin hızı 12 m geçmemeli.
+ Kuyu ağzındaki asansör kulesine sovelman denir.
+ Ayni hava akimindan yararlanan ayaklarda ve damar icindeki duz ve egimli yollarda metan orani %1,5i bunlarin baglandigi donus yollarinda %1'i gecemez.
+ Tozlu komur ocaklarinin taban tavan ve cevresindeki toz ayda en az 1 kez denetlenerek gerekli olcumler yapilir.
+ İnsan ve malzeme tasimasinda kullanilan kuyularda, lagimlarda, ana nefeslik yollarinda ,egimli ve duz yollarda hava hizi sn.de 8mt.yi gecmemelidir.
+ Patlayicinin ateslenmesi en yakin delige 100 mt.den az olmamak uzere tesis sahasi disina secilen bir yerden yapilir.
+ Komur ve kukurt ocaklarinda bakir, kursun, plastik kovanli kapsul kullanilirken aluminyum kovanli kapsul kullanilmaz.
+ En siddetli grizu patlamasi %9,5 siddetinde olur.
+ Havasinda %2den fazla metan bulunan ocaklarda iscilerin kurtarimi ve grizu temizlenmesi disinda calisma yapmak yasaktir.%1,5 oranindaysa tum elektrikli cihazlarin prizleri cikarilir.
+ Yeraltinda iki kat arasini birlestiren tahkimatli bir burun bir bolumunun insan inis ve cikisi icin merdivenle techiz edildigi , bir bolumununse cevher veya ramble nakledildigi acikliga KELEBE denir.
+ Vinc ve varagel bas ve diplerinde kurulan koruyucu duzene KARAKOL denir.
+ Depoda 150 kg dan çok dinamit 300 den çok kapsül olmaz.
+ Patlayıcı maddenin boyu delik derinliğinin yarısını geçemez
+ Kömür ocaklarında lağımlar ancak elektrikli kapsül ile ateşlenir. Aynı dirençte olacak kapsüller, mümkün değilse fark en fazla 0,25 ohm olabilir.
+ Cepler 50 m aralıklarla ve 2 kışılık olmalı
+ Grizu ölçümleri noterce onaylı " emniyet defterine " yazılır
+ Hava ölçüm sonuçları " havalandırma defterine " yazılır
+ Lambalar en az 10 saat yanmalı
+ Su başkanlarına karşı 25 m den az olmayan kontrol sondajyon yapılır
+ Alev sızdırmaz aygıtlar 5 yılda bir kontrol edilir
+ Elle kazı yapılan yerlerde sev yüksekliği 3 m yi aşamaz. Sağlam arazide 60, yumuşak 45, sulu 30 dereceyi geçemez.
+ NRR = gürültü azaltma oranı
+ P1 Filtre = Mekanik işlemler sonucu toksit olmayan tozlara karşı
+ P2 Filtre = Toksit madde içeren toz,sis vb.. Mak değeri 0.1 mg/m3 den büyük.
+ P3 = Toksit ve çok toksit maddelerde,mak değeri 0.1 den küçük,kansorejen,radyoaktif,bakteri,virüs gibi.
+ Amnyok bukarına karşı K tipi filtre
+ Karışık gaz ortamlarında ABEK tipi filtre
+ Formaldehit buharına karşı B-P3 tipi filtre.
+ Baretler TS 2429 EN 397 standartı.
+ Ağırtlığı TSE'ye göre 450 gr, avrupaya göre 300-400 gr
+ Barette,süspansiyon sistemi,kullanıcın kafası ile baret arasında oluşacak şokları absorblayacak bir iç koruma olması ve kullanıcıların başında 2.54 cm ile 3.18 cm kadar emniyetli bölge olmalı.
+ Baretin etrafındaki terek 1 cm'den az olmayacak.
+ Raf Ömürleri 5 yıldır.
+ Baretler : a sınıfı genel hizmet, b sınıfı genel hizmet,c sınıfı hizmet ve yangına karşı itfaiye baretleridir.
+ B sınıfı baretlerde,delik,metak olmamalı elektrik gerilimine karşı korur.30000 volta kadar dayanır.
+ Deri yağa karşı dirençli değildir.
+ Kaynakçıların iş elbises deri olmalı
+ Yağ ve akaryakıtla uğraşanlar pamuklu elbise
+ Asitle çalışanlar kumaş üzerine neopren kaplı elbise
+ Emniyet kemerleri en az 12 cm genişliğinde ve 6 mm kalınlığında, en az 1150 kg yük taşımalı.
+ Basit yapıdaki KKD'ler için AT tipi inceleme gerekmez.
+ 50C'nin üstünde olmayan sıcak maddelerde çalışmalarda AT incelemesi gerekmez.
+ Basit koruyucular : Güneş ışığı,mevsimlik elbiseler,bahçıvan eldivenler,deterjan'a karşı eldiven,kafa derisini koruyan baret bunlarda AT gerekmez.
+ CE işaretinin harfleri dikey boyutlarda aynı olmalı ve 5mm den küçük olmamalı
+ - 50 C veya daha düşük sıcaklarda kullanılan ekipmanlar kategori 3'e girer
+ Kategori 1'de dahil olan KKDler belgelendirilmesi üreticinin sorumluğu kendi üzerine alarak AT uygunluğu beyanı düzenlemeli.
+ KKD yönetmeliği kapsamına girmeyen KKD'ler kategori 0 dır.
+ Talaşlı imalat makineleri : tornalama,frezeleme,delik delme,broşlama,taşlama
+ Sabit Koruyucular : Çalışan hareketli makine parçalarını , çalışma noktalarını ve güç aktarma aksamları ile istenmeyen temasları önleyendir.
+ Sanit Koruyuculara örnek : kayış-kasnak,dişli-zincir,makine gövdeleri,kaplin-mil-vola,zımpara taşı,pervane, korkuluk ve siper.
+ Kilitlemeli Koruyucular : koruyucu yerine oturmadan makine çalışmaz.
+ Kilitlemeli Koruyucu örnek : çift el kumandası,kumanda tertibatı,tehlikeli bölgeleri sınırlayan emniye switchleri,makine hareket alanını sınırlayan switchler,kaldırma makineleri alt ve üst limit switchleri,enjeksiyon presleri,helezon taşıyıcılar,kazan kapakları.
+ Otomatik koryucular : çalışan tehlike alanına girdiğinde fiziksel olarak uzaklaştıran sistem.Presler ve makaslarda kullanılır.
+ Sabit engeller , tel kafesler,emniyet seritleri ve ipler yaklaşma koruyucularıdır.
+ Şerit testere ve matkap koruyucuları ayarlanabilir koruyuculardır.
+ Daire testere koruyucusu,kendi kendine ayarlanan koruyucudur.
+ Eylemsizlik koruyucuları : otomatik çamaşır maki. Kapaklar,santrifüj maki kapakları,kaldırmak maki otomatik fren sistemi.
+ DIN 2403'e göre boru renkleri ;
_ Su = Yeşil ,,, Asitler = turuncu
_ Buhar = Kırmızı ,,,,, Alkaliler = mor
_ Hava = Gri Sıvılar = kahverengi
_ Gazlar = Sarı Oksijen = mavi
+ Sabit koruyucular, bir alet yardımı olmadan açılamazlar,kaldırılamazlar.
+ Alet kullanmaksızın acılan koruyucular hareketli koruyuculardır.
+ Makine koruyucusu açık olduğu sürece çalıştırmayan,koruyucusu kapanınca çalışan sistem kumandalı koruyuculardır.
+ Belirli şartlar altında makine çalışmasını önleyen,mekanik,elektrikli güvenlik tertibatı ara kitlemeli tertibattır.
+ Bir kişinin bir kısmı güvenlik sınırını aştığında makineyi durudan sistem hassas algılama tertibatıdır.
+ Bir makinanın tasarımlandığı sınırı aşmasını önleyen sistem sınırlama tertibatıdır.
+ Bir mekanizma içine mekanik bir engel koyan ve engelin dayanımı sistemi mekanik alıkoymadır.
+ Bir başlama kumandası ile çalışan ve sürekli tahrik edilen elle çalışan sistem takviyeli kumandadır.
+ Makine ve tezgah arası açıklık en az 80 cm dir.
+ Delikli veya ızgaralı merdiven ve sahanlıklardaki delikler ve ızgara aralığı en cok 2 cm olmalı.
+ Çalışılan yerden 260 cm yülsekte bulunan transmisyon milleri,mil uçları,dişli çarklar,kayış ve kasnaklar koruma içine alınmalı.
+ Bir makinede kaç kişi çalışıyorsa okadar çalıştırma ve durdurma düğmesi olmalı.
+ Zımpara taşı tezgahında taş ile mesnet aralığı en fazla 3 mm olacak.
+ Kuru ve yanıcı mad. Öğütüldüğü makinelerde öğütme ile ilgili kısımlar bronz ve pirimçten yapılmalı.
+ Ütü makinelerinde baskı merdanelerini örten kapakların açılmasını önleyen sistem kilitlemeli koruyucudur.
+ Preslerde,açık kalıpla çalışanlarda mekanik koruyucu.
+ Yatay bıçak merdaneli planya tezgahı tablo ile bıçak merdanesi arasındaki boşluk en fazla 3 mm olmalı.
+ Şerit testere ve bıçkı makinelerinin testere bağlantıları en az 6 ayda bir kontrol.
+ Pamukla çalışan tezgahlarda tel kafes yaklaşma koruyucu kullanılmaz.
+ Aspirasyon tesisatı 3 ayda bir kontrol.
+ Yerden 150 cm yüksekte bulunan taşıma yollarının yanları,parça düşmesine karşı korunacak transportorlerde.
+ Bantılı transpotorlerde,koruyucular silindirin iki başından en az 1 m uzatılmalı.
+ Sonsuz vidalı transportörlerde, çelik veya levha oluklar içine konulacak ve bu oluklar en az 3mm kalınlıkta olucak.
+ Düşmeyi öneleyen toplu koruma yöntemleri ancak seyyar veya sabit merdivenler aşlarında kesintiye uğrayabilir.
+ ROPS = devrilmeye karşı koruyucu yapılar
+ FOPS = düşen nesnelere karşı koruyucu yapılar.
+ Makinelerin operasyon noktaları,talaş kırma kısımları,şekillendiren,delen,ezen kısımlardır.
+ İş ve İşci büroları , 3008 kanunuyla 1936 tarihinde iş dairesi haline getirilmiştir.
+ 1971 yılında 1475 sayılı kanun,2003 te 4857 kanun.
+ Bir işçinin iş güvencesi kapsamında olabilmesi için kıdemi en az 6 ay olmalı.
+ Tazminat davaları ve rücu davaları haksız fiil zaman aşımına tabi olup süresi 1 yıldır.
+ Çağrı ile çalıştırılan işçi günde 4 saatten az ,haftada 20 saatten az çalıştırılamaz.
+ Tüplerde, hortum ile üfleç arası 3 metre.
+ Elektrikli kaynaklarda boşta çalışma gerlimi max ac'de 80v , dc'de 100 volt , elektrikli kaynak harici normal kaynaklarda ac 70v , dc 100v.
+ Dar ve nemli yerlerde transformatörlerle kaynakta, transformatörün boşta çalışma gerilimi 48V.
+ Süreli fesih , belirsiz süreli iş sözleşmesi için geçerlidir.
+ Proaktif yaklaşıma 2003 yılında geçildi.
+ "Herhangi bir ülkenin,emeğin insani koşulları benimsememesi,kendi ülkerindeki durumu iyileştirme isteğinde olan diğer ülkelerde engellenir" İLO'ya aittir.
+ 2010 yılı istatistiklerine göre , iş kazaları en çok işbaşı yapıldıktan sonra 2. Saatte meydana gelmektedir.
+ 2010 istatistiklerine göre en çok iş kazası 15:00-16:00 saatlerinde olmaktadır. 2010'a göre en fazla kaza kömür madenciliği,en fazla ölümlü kaza inşaat sektörü. 2010'a göre ; en çok iş kazası 25-29 yaş arası , 1-3 arası işçi çalışan işyerlerinde, 3ay-1 yıl arası kıdemlilerde meydana gelmekte.
+ Kaynak akım şiddeti ( amper ) arttıkça lens koyuluğu artar.
+ Sigara içilmez,kıvılcım yasağı vss basnçlı gaz tüplerinden en az 15 m uzağa.
+ 1 Kv - 36 Kv olan hava hattı iletkenlerinin yapılara olan en küçük yatay uzaklığı 2 metredir.
+ Şebeke geriliminde,tehlikeli gerilim sınırı 50 volt.
+ X Işınları iyonlaştırıcı kadrasyon kaynağıdır.
+ Evsel aboneler için kullanılacak kaçak akım rölesinin çalışma akım eşiği 30MA'dır
+ Kazanlarda, dar ve kapalı hacimlerde kaynak yapılırken doğru akım kullanılmalı.
+ Oksijen-gaz kaynaklarıyla çalışırken gözlük camının koyuluk derecesi 5-6
+ Mak. Emn. Yönetmeliğine göre,kaldırma aksesuarları ve bunların aksamlarından kaynaklı baklalardan meydana gelen zincirlerin çalışma katsayısı 4'dür.
+ Posta,telsiz,telefon işlerinde kadınlar çalışamaz.
+ Gaz,petrol vs taşınmasında bakım onarım işlerinde kadınlar çalışamaz.
+ Elektriğin üretimi,nakli işlerinde kadın çalışamaz.
+ İsg uzmanlığı belgesi 5 yılda bir yenilenmeli.
+ Ahşap merdivenler en fazla 4 m.
+ Helezonik merdivenler en fazla 9.5 m.
+ Alev alma noktası 100C'nin üzerinde olmayan ve suda çözünme açısından B sınıfının
özelliklerini göstermeyen sıvılar A sınıfı yanıcı sıvılardır.
+ AI = benzin ,, AII = gazyağı ,, AIII= motorin,fuel oil Bunlar A sınıfı Yanıcı sıvılardır.
+ Bilimsel yönetim anlayışının kurucusu Friedrich Winston Taylor
+ Eğitim ve kamu hizmetlerinde bilimsel yönetimin uygulanması, Morris Cooke
+ 1802 yılında,çırakların sağlığı ve morali yasasının çıkarılması Sir Robert Peel
+ Türkiyede ilk iş sağlığı uygulaması, uluslar arası çalışma örgütü ve dünya sağlık örgütü tarafından 1950 yılında tanımlanmıştır.
+ Durum değerlendirme,kaynak değerlendirme,dokümantasyon,olay komuta sistemi ; PLANLAMANIN görevidir.
+ Kaynakta lokal havalandırma hızı 30m/dk, kaynağa uzaklığı 60 cm.
+ Metal oksit duman 2mg/m3
+ Güvenlik kültürünü oluşmasında , " küçük yaşlardan itibaren isg konusunda eğitim ve duyarlılığın artırılması sağlanmalıdır " AB 2002-2006 Strateji belgesinde yer alır.
+ Çalışma hayatı ile ilgili kuruluş , İCAO'dur.
+ Açık sahada oksijen kaynak takımları ile yapılan çalışmada,gaz tüpleri çalışılan yere en az 10 metre uzakta olmalı.
+ Basınçlı kaplar kontrolü 2'ye ayrılır.
+ l.Grup Zorlayıcı : Hidrolik,Pnomatik
+ 2.Grup Zorlayıcı olmayan : ultrasonik,radyografi,sıvı sızdırmazlık.
+ İdari para cezası madde 105
+ Özürlü tanımı İLO'nun 1995 tarihindeki 99 sayılı tavsiye kararı.
+ Özürlü % 40 , Malul % 60 , iş göremezlik % 10
+ B Sınıfından A sınıfına geçmek için = 4 yıl görev yapmalı yada 5 yıllık iş müfettişi olmalı isg alanında yada 5 yıllık bakanlık çalışanı isg alanında, 10 yıl genel müdürülükte isg alanında çalışmış olmalı.
+ C sınıfıdan B'ye geçmek için = 3 yıl görev gerekli.
+ Yurtdışından alınan isg belgeleri ; En az 7 yıl çalıştıysa A alabilir eğitim ve sınav sonucunda, en az 3 yıl çalıştıysa B alabilir.C direk verilir ( 1 kere sınava girme hakkı tanınır. )
+ İhtar puanları kişiler için 100, kurumlar için 200 olduğunda 6 ay süreyle askıya alınır, ihlalin tekrarı halinde 1 yıllık askıya alınır.
+ Eksikliklerin giderilmesi için en fazla 30 gün süre verilir.
+ Daha fazla bilgi için : isguvenligi-uzmani.org
+ Yakıcı,yanıcı mad. Kırılabilir kaplarının amb. Depolandığı yerlerde depolanabilecek yülkselik 40 cm.
+ 25 kişinin aşıldığı yüksek teh. Mekanlar ile 50 kişinin aşıldığı her mekanda en az 2 çıkış olmalı, Kişi sayısı 500 ü geçerse en az 3 cıkış, 1000'i geçerse en az 4 cıkış.
+ Katı madde yangınları : Yeşil üçgen ile.
+ Sıvı madde yangınları : kırmızı kare ile.
+ Elektrik yangınları : mavi daire ile
+ Metal mad. Yangınları : sarı yıldız ile.
+ F sınıfı yangınlar : kızgın yağ yangınlarıdır.
+ Beyaz baret : yönetici,ziyaretçi ve teknik personel
+ Sarı baret : işçiler için
+ Mavi baret : bakım grubu ve formenler
+ Kavuniçi baret : ustabaşı ve teknisten
+ Yeşil baret : sağlık personeli.
+ Kırmızı baret : iş güvenliğ,yangın elemanı,kalite kontrol.
+ Yangın söndürücü renkleri : Köpüklü ( sarı ) , Co2 ( siyah ) , Kuru kimyasal toz ( Mavi ) Halon gazı ( yeşil )
+ Kapasitesi 900 kg den fazla olan potalarda yapılacak döküm işlerinde dişki tertibat kullanılacak.
+ Planya ve vergel tezgah etrafındaki boşluk 60 cm den az olamaz.
+ Gaz,kömür tozu ve akaryakıtla otomatik çalışan sıcak su kazanlarından en fazla 120 C.
+ Basınclı kaplarda : kap hacmi,işletme basıncı,deneme basıncı,kontrol tarihi olmalı.
+ Komresörlerde : imalatçı firmanın adı : yapıldığı yıl,en yüksek çalışma basıncı,gazın cinsi ve miktarı
+ 7 telli çelik halatlarda %12, 19 telli çelik halatlarda % 20 , 37 telli çelik halatlarda % 25
+ Oksijen tüpleri basıncıları 150 aşamaz.
+ Basınclı oksijen tüpleri dk'da en az 2 litre vermeli.
+ Çıkış kapıları arasındaki uzaklık 5 m'yi geçmeyecek.
+ Yangın tüpleri yarıdan aşağı düştüyse tekrar doldurulacak.
+ Yer altı depoları 7 kg/cm basınca dayanmalı.
+ Variller üstüste en çok 6 sıra
+ Meskun yerler duşunda dağıtım merkezlerinde en çok 500 ev tipi,100 sanayi tipi tüp bulundurulacak.
+ Madenlerde kovalar ağızlarından 20 cm eksik doldurulacak.
+ İlk yardım odaları ayda bir denetlenir.
+ Çancılar : bir vuruş ( dur ) , iki vuruş ( çekme ) , üç vuruş ( bırakma ) , dört vuruş ( insan geliyor )
+ 3 günden fazla çalışmayan halatlar kontrol edilir.
+ Taşımada kafes kalınlığı 5 mm'den az olamaz.
+ Fenni nezaretçi, en az 5 yıllık deneyime sahip olmalı.
+ 24 saatte 300'den fazla kişi çalışıyorsa fenni nezaretçiye bir yardımcı atanır
+ 1996 yılında kahverengi ve mavi asbest yasaklanmış.
+ 2005 yılında asbest avrupada yasaklandı.
+ Biyoloji sınıflandırmasında Grup 3'te (**) işareti varsa eğer hava ile bulaşıcı hastalık değildir.
+ 1 A sınıfı = parlama noktası 22.8 ve kaynama noktası 37.8'den aşağı
+ 1 B Sınıfı : Parlama noktasu 22.8 den aşağı, kaynama noktası 37.8 den yukarı
+ 1 C sınıfı : parlama noktasu 22.8'den yukarı,kaynama noktası 37.8'den aşağı
+ İskelelerin duvara uzaklığı en fazla 10 cm.
+ Sıva badana gibi işlerde iskele genişliği 80 cm.
+ Yangıt yönetmeliğinde binalar 10 sınıfa ayrılmıştır.
+ İnsan sağlığına etkili olarak 5 tane toz vardır.
+ Bina tehlike sınıflaması,düşük tehlikeli yerler,orta tehlikeli yerler ve yüksek tehlikeli yerlerdir.
+ Kapılar en çok 110 N kuvvete açılmalı.
+ Yapı yüksekliği 51.5 den fazla ise acil durum asansörü yapılmalı.
+ Daha fazla bilgi için : isguvenligi-uzmani.org
+ Asansörünün kabin alanı en az 1.8 m2 ve taşıma kapasitesi en az 630 kg dir.
+ LPG tüp hortum uzunluğu 150 cm.
+ Daha fazla bilgi için : isguvenligi-uzmani.org
+ Depo ve tank alanlarından en az 2 adet 12 kg lik kkt bulunur.
+ Mesleki maruz kalma limitleri OEL ile gösterilir.
+ 2010 a göre geçici iş göremezlik süreleri kişi başı ortalama 24 saat olmuştur.
+ Hazop ta kullanılan klavuz kelimeler zaman,reaksiyon,akışkanlık
+ Hem kalitatif,hem kantitatif olan yöntemler : FTA,ETA,Neden sonuç analizi.
+ Kalitatif = nitel,sözel
+ Kantitatif = nicel,sayısal
+ Kulak koruyucularında maruziyet sınır eğer hesabında KKD etkisi dikkate alınır, etkin değerlerde alınmaz.
Ramazzini : kurşun ve civa zehirlenmelerinin belirtilerini saptamış,ergonomil ilkelerini
açıklayan endüstri sağlığının babası olarak kabul edilen, iş hastalıkları,işyeri ortamında
incelenir diye sahış.
+ Tehlikeli tozlara karşı maske yerine boşlarına torba geçirmelerini öneren sahış Plini.
+ Her madde zehirdir,zehir olmayan madde yoktur.Zehir ile ilacı ayıran dozdur, diyerek
toksilojinin temelini atan paracelsusdur.
+ Bel kemeği eğrilikleri kitabını yazan,baca temizleyecilerinde görülen skrotum kanserini bulan
sahış perciol Pott.
+ Fabrikalar yasasını yürürlüğe sokan Michael Sadler ( 1833 ) . 9 yaşındaki çocukların iş
alınmasını ve 18 yaşından küçüklerin 12 saatten fazla çalıştırılması yasaklanmıştır.
+ İlk iş sağlığı yasası ingilterede çıktı.
+ Osmanlı imparatorluğu döneminde hazırlanan 100 maddeden oluşan iş sağlığı ve güvenliği ile
ilgili ilk yasal belge dilaver paşa nizamnamesidir.
+ Cumhuruiyetin ilk 4857-say%C4%B1l%C4%B1-i%C5%9F-kanunu.816">4857 Sayılı İş Kanunu">iş kanunu 3008 ( 16 haziran 1937 )
+ İşyerlerinde sağlık hizmeti verilecek,işyeri hekimi olacak gibi düzenlemeler 1593 sayılı umumi
hıfzıssıhha kanunu (1930 ) ( 180 madde )
+ Kaza piramidi : 330 Kaza olayında , 300 maddi hassarlı,29 uzuv kayıplı, 1 ölümlü.
+ Kazan zinciri :
_ İnsanın doğal yapısının mekanik kuvvletler karşısındaki zayıflığı
_ Tehlikeli hareket-durum
_ Kaza olayı
_ Yaralanma
+ TBMM döneminde madenler ile ilgili ilk yasa “ 114 sayılı Zonguldak ve ereğli havza-i
fahmiyesinde mevcut kömür tozarlarının amele menafii umumiyesinin olarak füruhtura
dair
kanun.
+ Sanayi ve ticarette iş teftişi hakkındaki milletler arası çalışma sözleşmesi 81 sayılı İLO
sözleşmesidir.
+ Sosyal güvenlik hakkının düzenleyen anayasanın 60.maddesi.
+ Adli yargı kolunun üst derece mahkemesi yargıtaydır.
+ Özel hukuk ;
_ Medeni Hukuk
_ Borçlar Hukuk
_ Ticaret Hukuku
_ İcra
_ Devletler özel hukuku
+ Sıralama :
1. Anayasa
2. Usulune göre yürülüğe konumuş milletlerarası antlaşma
3. Kanunlar
4. Kanun hükmünde kararname
5. Tüzükler
6. Yönetmelikler
7. Tebliğler
+ Tazminat ceza değildir.
+ Tüzükler,danıştayın onayından geçirilmek zorundadır.
+ İş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğünün yönetmelik çıkartmaya yetkisi yoktur.
+ Kanunlar : yazılı,genel ve sürekli olmalı.
+ İşyerini kapatan,çalışma konusunu değiştiren,devralan vs. 1 ay içinde bölge müd. Bildirmeli.
+ İşyeri devredildiğinde ,devirden önce ödenmesi gerekn borçlardan devreden 2 yıl
sorumludur.
+ Gecici iş ilişkisi 6 ayı geçmemeli,en fazla 2 defa yenilenir.
+ Süreksiz işler en çok 30 işgünü sürer.
+ Deneme süresi 2 aydır, toplu sözleşmelerde 4 ay’a kadar uzatılabilir.
+ 6 aydan az süren isçi feshih bildirimi 2 hafta
+ 6 ay – 1.5 sene süre isçi feshi bildirimi 4 hafta feshedilmiş sayılır.
+ 1.5-3 sene arası 6 hafta
+ 3’den fazla ise 8 hafta
+ 30 veya daha fazla isçinin çalıştığı yerde en az 6 aylık kıdemi olan isçinin işine son vermek için
geçerli bir sebep olmalı.
+ İsci gereksiz,sebepsiz yere işten çıkartıldıysa 1 ay içinde mahkeme açabilir.
+ Mahkeme işveren haksız bulduysa, işçiyi 1 ay içinde işe başlatmalı,eğer başlatmaz ise 4-8 aylık
tazmiat öder.
+ İşte değişiklik olduysa işveren,işçiye 6 gün içinde yazılı bildirim yapmalı,yoksa işçiyi
ilgilendirmez.
+ 20-100 arasında isçide en az 10 isci
+ 101-300 arasında en az %10 toplu işten çıkartma sayılır.
+ 301’den fazla ise , en az 30 isci
+ Fazla çalışma süresi yılda 270 saati geçemez.
+ Haftalık çalışma süresü 45 saati aşarsa fazla çalışma olur.
+ 1-5(dahil) yıl olanlarda 14 günden az
+ 5-15 arasında 20 günden az yıllık izin olamaz.
+ 15(dahil) veya daha fazla 26 günden az
+ 18 yaş altında ve 50 yaş üstünde yıllık izin 20 günden az olamaz.
+ Günde en fazla 11 saat çalışılır.
+ 4 saat veya daha az süreli işlerde 15 dk.
+ 4-7.5 saat arasından 30 dk. Ara dinlenmesi verilmeli.
+ 7.5 saatten fazla işlerde 1 saat
+ Okula devam eden işçiler günde en fazla 2 saat çalışabilir.
+ Kadın işçilere günde 1.5 saat süt izni verilir ( 1 yaşından küçük çocuklarda )
+ Postalar halinde calısma yönetmeliği ( iş kanunun 76.mad )
+ Kadınların gece postalarında çalıştırılması ( 4857-say%C4%B1l%C4%B1-i%C5%9F-kanunu.816">4857 Sayılı İş Kanunu">iş kanunu 73.mad )
+ Ağır ve tehlikeli işlerde 16 yaşını doldurmamış olanlar çalışamaz.
+ Ağır ve tehlikeli işler raporu, işe girişte ve en az yılda bir alınır.
+ Sanayiden,ticaretten, tarım ve orman işlerindeki esaslar kanunun 111.mad.
+ Kimse,yaşına,cinsiyetine ve gücüne uymayan işte çalıştırılamaz ( anayasanın 50.mad )
+ İş kazası ve meslek hastalığı tanımı,sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası kanununda yer alır.
+ En az %10 meslekten kazanma gücü azaldıysa sürekli iş göremez.
+ İşveren tazminat ödeme sorumluluğunun zaman aşımı 10 yıldır.
+ İşletme belgesi talebinde en geç 3 ay içinde teftiş edilir.
+ İLO’da her yıl düzenlenen konferansa her ülke 4 delege ile katılır.
+ İLO Hedefleri ;
_ Çalışma yaşamında standartlar,temel ilke ve hakları geliştirmek
_ İnsanlar,insana yakışır işler için fırsat yaratma
_ Sosyal koruma prog.
_ Üçlü yapıyı ve sosyal diyalogu günlendirmek.
+ 155 İLO sözleşmesi = iş sağlığı ve güvenliği politikaları
+ 161 İLO sözleşmesi = iş sağlığı hizmetlerinin yerine getirilmesi
+ 127 İLO sözlşemesi = tek kişinin taşıyabileceği azami yük.
+ 119 İLO sözlemşesi : makine koruyucuları
+ 87 İLO sözleşmesi : Sendikalaşma hakkı
+ Her işçinin,çalışmaya,işini seçme hakkı (BM insan hakları evrensel beyannamesi )
+ Her işçinin, sağlığı , güvenliğini gözeten çalışma şartları ( Avrupa birliği temel haklar )
+ BM çocuk haklarına göre 18 yaşına kadar herkes çocuktur.
+ 50 işci çalışıyorsa işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurulmalı.
+ İşcilerin kişisel sağlık dosyaları,işten ayrıldığı itibaren 10 yıl saklanmalı.
+ İSGB’lerde 12 m2 az olmamak üzere, en az bir muayene ve ilk yardım odası,sanayiden
sayılanlarda 8m2 den az olmamak üzere isg uzmanı odası.
+ OSGB’lerde en az 10 m2 muayene odası, 15 m2’lik ilk yardım odası,10 m2’lik isg uzmanı, 12
m2 bekleme yeri olmalı.
+ İSGB ve OSGB’lerde sözleşme feshinde 5 gün içinde bildirimeli.
+ B sınıfından A sınıfına geçmek için 4 yıl görev yapmalı.
+ Bakanlıkta 5 yıl uzmanlık yaptıysa,sınavda başarılı olursa A sınıfı olur.
+ Genel müdürlüklte 10 yıl uzmanlık yaptıysa A sınıfı olur.
+ İş güvenliği uzmanları seminerlere,konferanslara 1 yıl içinde 5 iş günü katılabilir,çalışma
süresinden sayılır ve ücret kesilmez.
+ Çok tehlikeli sınıfta her 500 işci için isg uzmanı
+ Tehlikeli sınıta her 750 işci için isg uzmanı
+ Az tehlikeli sınıfta her 1000 işci için isg uzmanı
+ İşyeri hekimleri az tehlikeli yerlerde ayda en az 10 saat,işçi için yılda 20 dk.
+ İşyeri hekimi, tehlikeli yerlerde ayda 15 saat, işçi başına yılda 25 dk.
+ Çok tehlikeli sınıfta ayda 20 saat, işçi başına yılda 30 dk.
+ İşyeri hekimleri yenileme eğitimi 5 yılda bir ve 30 saat.
+ İSG kurulu 8 kişiden oluşur.
+ TS 18001 PUKÜ döngüsü ; Planlar,uygula,kontrol et,önlem al.
+ İşyerinde tavan yüksekliği 3 m.
+ Merdivenler bakım işleri dışında 110 cm olacak, korkuluk varsa 100 cm.
+ Merdiven eğimi 20-45 derece.
+ Genişliği 225 cm olan merdivenlerde trabzan olacak.
+ 100 işciye kadar, 30 erkek için bir kabin ve pisivar, 25 kadın için bir kabin.
+ 100’den fazla isçi varsa sonrası için her 50 kişiye bir tuvalet.
+ Fosseotikler,gıdaların depolandığı yerin 30 m uzağında olmalı.
+ Duş kabinleri 25 derece.
+ Ses dalgaları : 240m/s hızla yayılır.boyuna dalgalardır.
+ Frekans : sesin saniyedeki titreşimi
+ Subsonik sesler : frekansı 20 HZ’den az.
+ İşitilen sesler : 20 Hz – 20 KHZ.
+ Ultrasonik sesler : 20 KHZ’den fazla.
+ İşitme kaybı ;
_ 1. Evre : 4500-5000 Hz. Günlük hayata etkisi yok.
_ 2.Evre : 3000-4500 Hz (fısıltı kaybı )
_ 3.evre : 2000-2500 Hz ( ciddi duymamazlık,meslek hastalığı )
+ Gürültüye karşı teknik koruma yöntemi 3 tane.
+ 85 DB’de çalışma süresi 8 saat
+ 103 DB’de çalışma süresi 7.5 dk.
+ Leq : Eşdeğer gürültü seviyesi
+ Gürültü yükümlülük süresi 6 ay.
+ Gürültülü işte en az 2 yıl çalışmalı,
+ 85 DB’nin üstünde en az 30 gün çalışması gerekli.
+ İşitme kaybına etki edenler : Şiddeti , süresi,frekansı,yaşı,duyarlılık,cinsiyet.
+ Gürültü,dozimetre ile ölçülür.
+ Ağır ve tehlikeli işlerin yapılmadığı yerlerde 80 DB geçilmeyecek.
+ 80 DB’de kkd bulundurma zorunluluğu var.
+ 85 Db’de kkd kullanmak zorunluluğu
+ Ağırlıklı ses, makine yüzeyinden 1 m mesafede,zeminden 1.6 m yüksekte ölçülür.
+ Titreşim şiddeti W/cm2
+ 1Hz-1000HZ insan tarafından duyulur.
+ İnsanlar 16-20 Hz titreşime direnç gösterir.
+ 4-10 Hz, iç organlarda rezonans yapar.
+ Titreşim etkileri : fizyolojik,psikolojik,patolojik.
+ Titreşim yükümlülük süresi 2 yıl.
+ El kol titreşimi sınır değer = 5 m/s2 , etki değer = 2.5 m/s2
+ Butun vucud için sınır değer = 1.15 m/s2,etkin değer 0.5m/s2
+ 41 C de ısı çarpması olur.
+ Titreşimin etkisi : frenkasa,şiddetine,yönüne,süreye bağlıdır.
+ Yatay titreşim daha tehlikelidir.
+ 8 Hz’den büyükler beyaz parmak hastalığı. ( titreşim )
+ Hava akım hızı 0.3-0.5 olmalı.
+ Bağıl nem % 30-80
+ Çok buğulu yerlerde sıcaklık 15-30 derece.
+ Suni aydınlatma 3 şekilde yapılır.
+ Dışarıdan ışık alan pencereler vb. yüzeylerinin toplam alanı,işyeri tabanı yüzeyine oranı 1/10
olmalı.
+ Açık alanlarda,geçitlerde 20 lüks.
+ Kaba malzeme taşınmasında,depolanmasında 50 lüks.
+ Kaba montaj,kazan dairesi,makine dairesi,asansör kabini,yemekhane,tuvalet 100 lüks.
+ Normal montaj,kutulama,konservme 200 lüks.
+ Ayrıntıların yakında seçilmesi işlemleri 300 Lüks.
+ Koyu renkli dokuma,büro ,ince işler 500 lüks.
+ Hassas işlerin sürekli yapıldığı yerller 100 lüks.
+ Aydınmlatma şebekeleri 250 voltu geçmeyecek.
+ Pano odaları 250 lüks,transformatör odaları 150 lüks.
+ Elektirik açık hava tesisleri 60 lüks.
+ Yapı içindeki elektirik tesisleri 250 lüks.
+ Algılamamın %80-90’ı görerek olur.
+ 30 Derece açı içerisinde kişiye aydınlatma yansımamalı.
+ Radyasoon kaynak çalışanları butun vucud alacağı yıllık doz 5 remi geçmeyecek.
+ Toplımdakilerin yıllık dozu 0.5 remi geçmeyecek.
+ Hava basıncının akut yükümlülük süresi 3 gün,yükümlülüğü 10 yıl.
+ Basıncla çalışanlarda işçi işten ayrıntıktan sonra bile 2 yıl korunma yöntemleri uygulanmalı.
+ Yüksek basınçlı çalışma yerlerinde dekampresyon odası olmalı.
+ Gece çalıştırılanlar 2 yılda bir kontrol, 7.5 saati geçemez.
+ Postası değiştrilecek işçi kesintisiz olarak 11 saat dinlendirilmeli.
+ Geceleri,18 yaşını doldurmamış olanlar çalıştırılamaz.
+ Geceleri çalıştırılan kadınlar 6 ayda bir muayene.
+ Çalışma etiği,hukuka ,düşünmeye ve fesefeye dayalı …
+ İş ahlakı dine ve dini inançlara bağlı.
+ İş sağlığı profesyoneller için uluslar arası etik kuralları ICOH tarafından hazırlandı.
+ Eğitimler 3 şekilde yürütülebilir ; örgün eğitim,yaygın eğitim,algın eğitimi.
+ YYetişkinlerin öğrenmesinie yol gösteren,yardımcı olan sanat androgoji denir.
+ Kaza sebeplerini açıklama teorisi : domino,insan faktörleri,kaza/olay,epidemioloji sistem ve
kombinasyon teorisidir.
+ Domino teorisi : tehlikeli hareket ve durumlar.
+ Kaza Sıklık oranı : toplam kaza sayısı / toplam çalışma sayısı x 1000000
+ Kaza Ağırlık oranı : toplam kayıp gün sayısı / toplam çalışma sayısı x 1000
+ Eğer ölümlü iş kazası yada sürekli iş görememezlik durumu varsa,toplam kayıp gün sayısına ,
her ölümlü veya sürekli iş göremezlik için ayrı ayrı 7500 gün eklenir.
+ Bir yılda çalışılan 1000000 iş saatinde ;
_ İş kazası sıklık hızı : toplam kaza sayısı / toplam çalışma saati x 1000000
_ İş kazası ağırlık oranı : toplam kayıp gün sayısı / toplam çalışma süresü x1000000
_ Tam gün çalışan her 100 işci için ;
_ İş kazası sıklık hızı : toplam kaza sayısı / toplam çalışma saati x 225000
_ İş Kazası ağırlık oranı : toplam kayıp gün sayısı x8 / toplam çalışma saati x 100
+ İş Kazası : 5510 sayılı sosyal sigortalar ve genel sağlık sigortası kanununda tanımlanmıştır.
+ Gecici iş görememezlik ödeneği,yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı,ayakta
tedavilerde kazancının üçte ikisidir.
+ Sürekli tam iş görememezlik ödeneği aylık kazancının % 70’i dir.
+ Başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise %100’dür.
+ Meslekte kazanma gücünün en az %60 ını kaybettiyse malul sayılır.
+ Bissinoz hstalığı, pamuk,keten ve kendir tozlarının hastalığı
+ Antrokoz hastalığı,kömür madeni işçilerinde
+ Asbestoz hastalığı , en çok izolasyon ve tersane işçileri
+ Silikoz,Silika kristallerinin hastalığıdır.Maden,döküm,taş,kil,cam
+ Akciger kanseri : arsenik,kromat,asbest,radyasyon hastalığı
+ Koruyucu sağlık hizmetleri ; 1 - Primer: eğitim ,çalışma koşulları , 2-Sekonder = ilk yardım uygun tedavi , 3-tersiyer koruma : rehabilitasyon
+ Pnömokonyoz için işte en az 3 yıl çalışmış olmalı.
+ Silikoz hastalığının yükümlülük süresi 10 yıl
+ C grubu meslek hastalığı : Silikoz,asbestoz,pnomokonyoz,sideroz,aliminyum,sert metal
tızları,bissinoz.
+ Basınclı kaplar yılda bir hidrostatik basınç testi yapılır.
+ İsg tüzüğüne göre, kaldırma mak ve araçları 3 ayda bir kontrol
+ Parlayıcı,patlyacını mad. Yüzüğüne göre, elektirik ve aydınlatma tesisatı yılda 1 kez kontrol.
+ Parlayıcı ve patlayıcı tüğüzüne göre paratoneler yılda bir kontrol.
+ Makine emn. Yönetmeliğine göre halatının bütününün 5 kat sayısına sahip olmalı.
+ Makine emn. Yönetmeliğine göre,kaldırma zincirlerinin katsayısı 4 dür.
+ Makine emn. Yönetmeliğiene göre dokuma halak ve sapanları 7 katsayısı.
+ Makine emn yönetmeliğine göre, sapanlı çalışan aksamlarının katsayısı 4 dür.
+ Ağır ve tehlikeli işlerde, 16 yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ile ilgili mesleki eğitim almamış olanlar çalışamaz.
+ Ağır ve tehlikeli işler çizelgesinde ( K ) harfi bulunanlarda kadınlar çalıştırılabilir.
+ Ağır ve tehlikeli işler çizelgesinde ( Gİ ) bulunanlarda 18 yaşını bitimemiş işçiler çalıştırılamaz.
+ Ağır ve tehlikeli işlerde calışalnlar, 16 yaşını doldurmuş, 18 yaşını bitirmemişler 6 ayda bir
rapor, diğerleri yılda bir rapor.
+ Kadınlar, ay hali günlerinde ağır işlerde çalıştırılamaz.Bu gün 5 gün olarak kabul edilir.
+ WHO’ya göre , yaşlılık sınırı 65 dir. 60-69 arası erken yaşlılık,70-79 arası yaşlı, 80 üstü ileri
yaşlı.
+ 138 nolu İLO sözleşmesi , en küçük çalışma yaşı 14.
+ Özel sektör % 3 özürlü çalıştırmalı.
+ Kamu işyerleri % 4 özürlü, % 2 eski hükümlü işçi çalıştırmalı.
+ Genç işçi : 15 yaşını tamamlamış,ancak 18îni tamamlamamış.
+ Cocuk işçi : 14 yaşını bitirmiş,15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimi tamamlamış.
+ Cocuk ve gençler kesintisizi olarak 14 saat dinlendirilmeli.
+ Cocuk ve gençlerin hafta tatili kesintisiz 40 saat olmalı.
+ Çalışma gücünün en az yüzde 40’ından yoksunlar özürlü olarak kabul edilir.
+ Kapalı alanlar havalandırılmasında ortalama bir saat içinde kapalı alanın 4 katı kadar temiz
hava temin edilmeli.
+ Son 5 yılın en çok iş kazası riski ; kimyasal etmenlerdir.
+ OGSB ler yetki belgeleri 5 yılda vize ettirlemli.
+ İLO’ya göre en küçük çalışma yaşı 15 dir.
+ co kimyasal bogucu ve zehirli
co2 basit bogucu
metan patlayıcı renksiz kokusuz havadan hafif patlama aralıgı %5-15 en max explotion
interval %9,5 max patlama aralıgı
hidrojen sülfür zehirli
hidrojen siyanür kimyasal bogucu hcn su ile temasında c2h2 asetilen çıkar
karbonsülfür zehirli hava ile karısımında yüksek detanisyon etkisine sahip havada
60mg/m3 20
ppm sınır degeri
amonyak tahris edici solunum yol felç eder
ozon yüksek tahris edici
he - argon koruyucu gazlar azaqt narkozunda he gazı verilir , kaynakta ayrıca koruyucu gaz olarak kullanılır + helyum tüpü kahverengi
0 yorum:
Yorum Gönder